Elimizdeki takvim dönemin Türkiye’sinin yalın gerçeklerini ortaya koyan türden bir örnek; basit, ilginç ve sade. Aslında bir o kadar da güzel ve bir o kadar da masum. Hatta bir o kadar da iddialı!
İddialı oluşu, takvimin bir kamu kuruluşu tarafından hazırlanmış ve dağıtılmış olmasından kaynaklanıyor. Beraberinde de değişik maddi imkân ve kolaylıkların gözetilmiş olmasından. Takvimi hazırlayan kurum; Basın-Yayın ve Turizm Umum Müdürlüğü. Bu kurum bilmem anlatmaya gerek var mıdır ama o yılların dış siyasi gelişmeleri ve ülke tanıtımı açısından ülkenin en stratejik kurumudur. Her ne kadar günümüzde Basın –Yayın üniteleri ile Turizm üniteleri birbirinden ayrılmış her biri kendi kurumsal yapısını oluşturmuş olsa da!
Diğer iddia konusu ise, takvimin hazırlanmasında katkı sağlayan kişi ve kurumların varlıkları. Takvimde yer alan toplam 63 fotoğrafın kendilerinden temin edildiği kişiler ve kurumlardır.
Takvimin sadeliği ise masa üstü kullanıma uygun hazırlanmış olmasından geliyor. Her daim gösteriş içeren çalışma masalarının üzerinde, küçücük bir yer kaplaması için yapılmış olduğundan. Boyutları da bu sadeliğe uygun şekilde hazırlanmış: 22,9 x 17,3 cm boyutlarında. Masa üstü açık pozisyonda tutulmasına yaraması amacıyla da ön kapak ve arka kapakları, oldukça kalın kartondan yapılmış.
Ön kapak alt tarafta, takvimin adı yer alırken fon da ise Sultan Ahmet Camii görünümlü bir İstanbul fotoğrafı bulunmaktadır.
Takvimin ilginç olan özelliği ise, kültürümüzde haftalık takvim kullanımın pek yaygın olmadığı bir ortamda bile 52 haftalık bir takvim olarak hazırlanmış olmasıdır. Sayfaların ön yüzeyleri haftalık takvimler olarak düzenlenmişken, arka sayfaları ise birbirinden farklı ve güzel Türkiye şehir fotoğraflarına sahne olmaktadır. Örneğin ilk haftanın sayfasında “ Uludağ’da kayakçılar” fotoğrafı yer alırken, 52’inci haftanın sayfasında “Ankara” fotoğrafı yer almıştır.
Toplam 56 iç sayfadan oluşan takvimin ilk sayfası , “ Basın-Yayın ve Turizm Umum Müdürlüğü 1957 Yılının Uğurlu Olmasını Diler” ifadelerine ayrılmışken, son sayfa, “ Basın-Yayın Umum Müdürlüğü Dışkollarının Adresleri”ne ayrılmış bulunmaktadır. Toplamda da 7 dışkol ve 7 dışkol müdürlerinin adı!
Nevyork’da Nuri Eren, San Fransisko’da Nejat Sönmez, Londra’da Mehmet Ali Pamir, Bad Godesberg’de Fuad Emircan, Paris’te Nail Mutlugil, Vaşington’da Altimur Kılıç ve Bağdat’ta Naci Serez!
Son sayfadan önceki sayfalardan birinin ise 1957 Yılı Takvimine, diğerinin ise takvimde yer alan fotoğrafların Türkiye haritası üzerinde şehir bazında işaretlenmesinden oluşmaktadır. Takvim dışı kullanılan son sayfa ise, takvimde kullanılan fotoğrafların temin edildiği koleksiyonların ad ve adres bilgilerini içermektedir.
Ön kapak içinde hiçbir yazı ve ifade bulunmaz iken, arka kapak içinde 1958 yılı takvimi, dışında ise sayfa ortasında yer alan bir Türk Bayrağı kullanılmıştır.
Takvimin masumluğu ise, zamanın imkânlarının zayıflığı ve yetersizliğidir. Tek tek sayfaların sırtta birleştirilmesinde kullanılan plastik spiral ve spirallerin renk seçiminde duyulan kaygı, masumiyetin ahengini ortaya çıkarmaktadır.
Takvimin güzelliği ise hem otantik yapısından hem de 60 yıl önceki Türkiye resimlerine yer vermesinden kaynaklanmaktadır. Hem de ne resimler!