Eski kitap tanıtımlarımızdan sonra yine ilk defa yapılan bir uygulamayla “Eski takvim” tanıtımlarımızın da koleksiyoncuların ve araştırmacıların yararlanabileceği kaynaklar durumuna gelecektir. Amacımız hem eski kitaplarımızın, hem de eski takvimlerimizin birer butik kütüphane işleviyle ilgilenenlere hizmet verebilmesidir. Bu kapsamda istenen nüshaların fotokopileri adreslerinize gönderilebilecektir.
SALİH ZEKİ TAKVİMİ 1965
Kurucusu Salih ZEKİ ( EKİMCİ) ‘nin kızları Kamuran Okar ve Nuran Ekimci tarafından neşredilen takvim, İstanbul- Ziraat ve Ticaret Gazetesi adına İstanbul Nurettin Uycan Matbaasında basılmıştır. Cepli plastik kap içine ayarlanmış takvim çift karton kapaklı olup, 256 sayfadır. Takvim, 7.0 x 11.2 cm boyutlarında ve çift karton kapaklarına İstanbul cami resimleri baskılıdır.
“Kıymetli okuyucularımıza” başlıklı neşredenlerin ortak yazısında, ” Yirmi bir yıldır artan ilgi ve teveccühünüzden aldığımız cesaretle SALİH ZEKİ TAKVİMİ’nin 1965 yıllığını da huzurunuza sunmuş bulunmaktayız” denmektedir.
Zamanının takvim fiyatının da 350 kuruş olarak yer aldığı ön kapakta ayrıca firma adresi bulunmaktadır.
Kapak içi de takvim sahibinin künye bilgileri için ayrılmış bulunmaktadır. Bu sayfadan itibaren toplam 82 sayfa içinde takvim bilgileri, takvim tabirleri, yurt bilgileri, ölçüler-tartılar, meraklı bilgiler, büyük şehirler, şehir plakaları, il mesafeleri, posta tarifeleri, TCDD seferleri, zirai bahisler, tavukçuluk, dezenfekte bilgileri, ev-köy hekimi, iller arası saat farkları gibi genel takvim konuları yer almaktadır.
Devam eden 24 sayfa ise, her aya 2 sayfa olmak üzere 12 ayın genel takvim bilgilerine ayrılmıştır.
Takvimin kalan sayfaları da her 3 gün için bir sayfa olmak üzere günlere bölünmüş notluk halinde taksim edilmiş bulunmaktadır.
Takvimin son sayfalarından ilki, Salih ZEKİ EKİMCİ’nin daha önce neşredilen bir kitabının tanıtımına diğer sayfalar ise sayfa sıralamalı olmakla birlikte eksik yapılmış ” İçindekiler” sütununa ayrılmıştır. ( HC Koleksiyonu, 2803091)
::::::::::::::::::::::::
İŞ BANKASI 1964 AJANDASI
Plastik kaplama kapağında İş Bankası amblemi ve “1964” tarihi dışında başka bilgi bulunmayan, ancak 5.sayfasında “Ajanda Sahibinin” başlıklı künye bilgilerine ayrılmış yerde “ajanda” tabiri kullanılmış olan takvim, 170 sayfadır. İç kapağına açılır-katlanır türde ve renkli Türkiye haritası ilave edilmiş olan takvim, Ankara- Türk Tarih Kurumu Basımevinde basılmış olup, 6.7 x 10.2 cm boyutlarındadır.
Ön kapak üstünde yer alan ibarelerle aynı olmakla beraber farklı bir tasarım içeren iç kapaktan sonra, 9 sayfa Türkiye İş Bankası tanıtımları bulunmaktadır. 1964 yılı takvimi ve tatil ve bayram günlerine ayrılmış 2 sayfadan sonra takvimin kalan 104 sayfası da her 3(hafta sonları 4) gün için bir sayfa olmak üzere günlere bölünmüş notluk halinde taksim edilmiş bulunmaktadır.
Bu sayfalardan sonra 1965 yılı takvimiyle birlikte, genel takvim bilgileri sayfaları başlamaktadır. Burada yine İş Bankası istatistikleri, yurt bilgileri, büyük memleketler, şehirler, feza hakkında bilgiler, bazı ölçüler, vilayet plakaları, trafik işaretleri, bilanço sayfaları ve mühim telefon numaraları için notluk ile mühim adresler için notluk yer almaktadır. Bu bilgiler içinde 2 sayfa yer ayrılan ” Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları” başlıklı liste, ilgi çekici 53 eserin adını içermektedir.
Takvimin arka iç kapağı ile bir önceki sayfasına renkli bir Avrupa haritası yapıştırılmış bulunmaktadır. ( HC Koleksiyonu, 2803092)
:::::::::::::::::::
TÜRKİYEDE BELİRLİ GÜNLER-CALENDAR OF EVENTS IN TURKEY
Turizm Ve Tanıtma Bakanlığı tarafından 1967 yılında Karaca Ofset Basımevi’ne bastırılan takvim, 28 sayfa olup karton kapaklıdır. İç kapak yazılı başlıklardan oluşan farklı bir düzenleme içermektedir.
Türkçe- İngilizce- Fransızca ve Almanca olmak üzere 4 ayrı dilde yazıları bulunan takvim, 10.2 x 23.1 cm boyutlarındadır. Gerek ön kapak ve gerekse sayfa içlerinde yer alan renkli çizimlerin ” TÜMER” imzalı ressam tarafından yapıldığı anlaşılmaktadır.
“Turistik Gösteriler ve Festivaller” başlıklı ana bölümde, sözü edilen etkinliklerin ay ay sıralaması yapılmıştır. Türkçesi bulunmamakla beraber, etkinliklerin yapıldığı şehirlerin tarihi bilgileri de dip not olarak 3 dilde ayrıca belirtilmiş bulunmaktadır. Sayfalarda konuyla bağlantılı resim ve çizimler de bulunmaktadır.
Diğer iki bölümden birini, “Milli Bayramlar” diğerini ise “Fuarlar” başlıkları oluşturmaktadır ki, bunların her birine tek sayfa ayrılmıştır.
Arka kapakta ise ” BM 1967 Uluslar arası Turist Yılı” amblemi bulunmaktadır. ( HC Koleksiyonu, 2803093)
::::::::::::::::::::::::::::::::
BİRLİK ZİRAAT TAKVİMİ 1945
Türk Yüksek Ziraat Mühendisleri Birliği tarafından neşredilen takvim, İstanbul’daki eski Ahmet İhsan Matbaası Binasındaki M.Sadık Kağıtçı Matbaasında 1945 tarihinde basılmıştır. Karton kapaklı takvim 244 sayfa olup, 11.2 x 16.0 cm boyutlarındadır.
İç kapakta da Ön kapağın birebir tasarımı yer almakta olup, resim olarak zamanın Cumhurbaşkanı İsmet İNÖNÜ’nün A.Ü. Ziraat Fakültesi önündeki anıtı kullanılmıştır. Zamanın fiyatı arka kapak altında 2 ½ liradır olarak basılıdır.
Türk Yüksek Ziraat Mühendisleri Birliği Adına yazılan ve başlık kullanılmayan Önsöz’de “Çıkardığımız Birlik Ziraat Takvimi yalınız ay-günleri bildiren bir takvim değil, iş bilgisinin özlerini içinde toplayan bir eserdir. Çiftçimizin günlük işlerini yapmakta yardımcısı olacak her konu ve alan, bu takvimde özlüce ve kısaca anlatılmaya çalışılmıştır” denmektedir.
Yine bu yazıda Birlik Ziraat Takvimi’nin ilk basılışı olduğu belirtilip, istenilen ve gereken olgunlukta hazırlanamadığı, eksikliklerinin gelecek yıllarda giderileceği ifade edilmektedir.
Devam eden toplam 6 sayfada, takvim sahibinin şahıs notları, resmi tatil günleri, milli ve dini günler, yıl hesaplarının çevrilmesi, saatlerin ayarlanması, yurdumuzda kurulmakta olan hayvan, mahsul ve eşya panayırları, açılış ve devam günleri gibi bilgiler yer almaktadır.
Sonra her ay için iki sayfa olmak üzere toplam 24 sayada ay özelliklerini ve saat bilgilerini içeren sütunlara yer verilmiştir.
Önsözdeki takvim eksikliklerinin boyutunu ortaya koyacak nitelikte bir hatayla, başlangıcı 1 Nisan tarihi itibariyle sayfalar, her haftaya 2 sayfa ayrılmak üzere günlere bölünmüş notluk halinde taksim edilmiş bulunmaktadır.
Bu sayfaların ardından takvimin sonuna kadar bütün sayfalarda, aylık ziraat işleri, hasat ve mahsul cetveli, günlük iş cetveli, işçi çalışma yerleri, hayvan tartı yerleri, süt verim cetveli, mandıra hesabı cetveli, hayvan hesabı cetveli, aylık para hesabı cetveli, hava tahmini, tahıllar, makine işleri, ziraat alet ve makineleri, toprak tipleri, gübreleme, bitkiler, çayır ve otlaklar, sebze ve tohumların özellikleri, yemiş türleri, fidan dikimi, bitki hastalıkları, hayvancılık, yem çeşitleri, bulaşıcı hayvan hastalıkları, ziraat sanatları, elişleri, ölçme bilgisi, Orman İşletmeleri gibi bir çok konuda bilgiler yer almaktadır.
Arka kapağın içinde sıralanmış “İçindekiler” sütununa yer verilmiştir.( HC Koleksiyonu, 2903091)
::::::::::::::::::
1996 YOZGAT KÜLTÜR TAKVİMİ
Ertuğrul KAPUSUZOĞLU tarafından hazırlanan takvim,” 365 Günlü Duvar Takvimi” tarzında düzenlenmiş olup 766 sayfadır. Karton kapaklı ve 11.4 x 15.7 cm boyutlarında olan takvimin sırt baskısında da takvim adı ve hazırlayanın adı yer almaktadır.
Prof. Dr Nihat boydaş tarafından yazılan “Önsöz” de, ” Yozgat ve çevresi kültürel açıdan son derece renkli ve özgündür. Bu çevrenin bozulmamış, otantik kültür evreninin tesbiti, öncelikle Yozgatlı kültür adamlarına düşmektedir. Bu noktada, elinizdeki çalışma, ulusal kültürümüzü yazıya geçiren önemli bir belgedir” denilmektedir.
Devam eden sayfalar; üst yarısı Duvar Takvimi özellikli, namaz vakitleri, özlü sözler, hadisler, gün ve ay tarihi taşımakta, alt yarısı ile arka sayfalar Yozgat İli halk kültürü, kent kültürü bilgisi ve folklorik bilgiler ile donatılmıştır. Özellikle her sayfada kullanılmasına özen gösterilmiş olan siyah- beyaz fotoğraflar belgesel bir nitelik kazandırmaktadır.
Sayfa içlerinde olduğu kadar, ilave edilen sayfalarda bazı teşekkür ve ilan-reklâm duyurularına sıklıkla yer verildiği görülmektedir.
İlk yayınını 1994 yılında yapan “Yozgat Kültür Takvimi” nin gelecek yıllarda devam edip etmeyeceği ve başka yayınların hazırlanması konusunda takvimin son sayfasında okurlarıyla “Yozgat kültürü için sponsor arıyorum” başlıklı yazsında hasbıhal eden Ertuğrul KAPUSUZOĞLU, yazısında” takvimlere gelince, takvimlerin zamanı geçti diyeninize hiç rastlamadım. Bu projelerimizin takvim olmadığını, asıl özelliğinin, Yozgat için ansiklopedik sayılabilecek bilgi ve resimler ihtiva ettiğini hepiniz biliyorsunuz” demektedir. ( Haldun Cezayirlioğlu Koleksiyonu, 2903092)