Ocak ayı başında yazdığım bir yazının başlığıydı : B. TOVEN TAKVİMİ 1946. O yazının son cümleleri de hatırlayacaksınız aynen şöyleydi:
“ Evet , bir iddiayı yazımıza taşımıştık; “toplatılan takvim” diye söz etmiştik 1946 B. Toven takviminden. Bu konuda bilgim mevcut değildir. Neden , niçin toplatılmıştı, ancak toplatılan takvim, koleksiyon için daha büyük bir önem taşır. Öyle değil mi?
1946 B. Toven takvimim olduğu için çok şanslıyım. Mehmet Bahaeddin Toven’ı tanıdığım için de”
Ancak, henüz yıl tamamlanmadan, kullanılan herhangi bir takvimin devri ve saltanatı bitmeden yanlışlıklar, eksiklikler ve bilinmezler ortaya çıktı. Bunu da bir şans ve beceri olarak görüyorum. Şansım da yaver gitti, biraz da kurcalamak iyi geldi.
Sözü edilen yanlışlıkları düzeltmeye, eksikleri tamamlamaya başlayalım. Önce toplatılan ve yasaklanan takvim B. Toven 1946 Yılı takvimi değil, 1947 Yılı takvimi.
Böylece anlıyoruz ki; B. Toven Takvimi en azından bir yıla ait olarak yayınlanmamış, bilinen iki ayrı yıla ait serüveni var. 1946 yılına ait takvim yaprakları benim koleksiyonumda, 1947 yılı takvimine ait de bilgiler ve kopyalar var elimizde.
Tabii böylelikle, o yazımda değindiğim, “ancak toplatılan takvim, koleksiyon için daha büyük önem taşır” ifadesi havada kalmış oldu. Doğrusu laf havada kalmadı da, bizim takvim yaprakları “değer yitirdi!”.
Yine demiştik ki yazımızda bu takvimin niye toplatıldığı hakkında bilgimiz mevcut değildir diye. Şimdi onu da öğrenmiş bulunuyoruz. Üstelik koca koca bir Genel Müdürün ifşaatı ve ihbarıyla!
Bizim düşünemediğimiz, o yılların şartları ve karamsarlıkları. O yılların heyecan ve korkuları.Koskoca bir devletin matbuat müdürlüğünün, küçücük bir takvim yaprağından korkup, kaçabileceği.Çare ve yol aradığı!
Düşünemezdik.
Düşünemezdik, haftanın en azından bir gününde, takvim yapraklarını Hadis-i Şeriflerden alıntılar yaparak yer veren , geleneksel bir bir takvime ulaşmaya çalışan B. Toven’in çaresiz kalabileceğini.
Yıllar öncesinin o resmi yazısı, o yılların siyasi, tarihi, ekonomik ve toplumsal yapısını da ortaya koyuveriyor. Üstelik bir takvim yaprağı bahane edilerek. Üstelik Mehmet Bahaeddin Toven gibi bir asil evladının eseri olduğu bilindiği halde. Üstelik o yıllarda bu asil evladı, Cumhuriyet ve Devlet için bir şeyler üretir, yol yordam önerir iken!
Evet sizi, 1947 B. TOVEN takviminin toplatılmasına sebep olan Resmi yazıyla başbaşa bırakıyorum. Tabii ki, suç unsuru olarak görülen sayfalardan ilkini ve ön yüzünü de sizlerle paylaşarak. Suç unsuru olarak değerlendirilen diğer 12 takvim yaprağını ise bilahare görme hakkınızı bende saklı tutarak.
Hep söylerim, takvim; yalnızca bir takvim değildir…
Comments