top of page

Koleksiyonumdan Kitaplar: Yıldırım, 1332-1334


Hüseyin Hüsnü Emir tarafından hazırlanan kitap, 1337 ( 1921 ) yılında  Dersaadet’te  yayınlanmıştır.

 Matbaa-i Askeriye’de basılan kitap, 16.0 x 24.0 cm ebadlarında olup, 14 + 365+ 9 dizilişiyle toplam 388 sayfadır.

 Kitap başlığının hemen altında “ Irak ve Filistin Maceraları- Gazze Meydan-ı Harbiyesi-Kudüs Muharebatı” ibareleri yer almaktadır.

 Yine kitap kapağı üzerinde “ 1 umumi harita, 31 kroki, 21 zeyl ve 33 ilave” muhteva ettiğini belirtir bir not yer almaktadır.

 Özellikle harita, kroki ve zeyllerin konup, saklanması için kitap sayfalarının devamına bir cep yapıldığı, kitabın neredeyse yarı kalınlığının buna tahsis edildiğini belirtmeliyiz.

 Kitabın iç kapağının en üstünde, Erkan-ı Harbiye-i Umumiye Tarih-i Harb Neşriyat-ı Hususiye Külliyat, Numara 1” ifadesi yer almaktadır.                                                                            

Ön kapak üzerinde yer almayan bazı detaylara bu sayfada tanık olmaktayız. Muharriri, Hüseyin Hüsnü Emir ifadesinin altında, şu biyografik bilgiyle karşılaşmaktayız. “ Erkanı Harbiye-yi Umumiye 12. Şube Müderrisi, Tarih-i Askeriye Encümeni Reisi ve Erkanı Harbiye Mektebi Tabiiye Muallimi.”


Yıldırım, Osmanlıca İç Kapak


 İç kapak üzerinde, “Metin haricinde 1 umumi ve renkli harita ile 31 adet büyük ve küçük  krokiyi, ve metin dahilinde  21 adet zeyl ve 33 adet ilaveyi havidir”  açıklamasını görmek, şaşırtıcı değildir. Çünkü bu kitabın metin kısımları  haricinde bir o kadar önem taşıyan hususları, kroki, zeyl ve ilevelerden oluşan bu eklerdir. Üstelik eklerin herbiri,  bir diğeri kadar aynı önemi ve değeri taşımaktadır. Haritanın ve krokilerin muhteşem çizgiler ifade etmesi yanında, zeyl içinde yer almakla birlikte, muhteşem bir fotoğrafın süslediği bu ekler, kitabın görsel yanının zenginliğini ortaya çıkarmaktadır.

 Muhteşem bir çalışma örneği gösterilen Hüseyin Hüsnü Emir’in bu kitabı, tarihimizin bilinmedik noktalarına ışık tutmakla kalmamakta, taşıdığı belgelerle ile de  tarihimizin zenginliklerine katkı da bulunmaktadır. 

 Doğrusu 100 yıldan aşkın bir süre için yazılmış bir eser için,  söz konusu eklerin tümünün eksiksiz olabileceğini düşünmek zor gibidir. Sevindirici nokta şudur ki; elimizdeki nüshanın ekleri de tam ve eksiksiz olarak koleksiyonumuzda yer almaktadır.

Hüseyin Hüsnü Emir, “ Maksad” başlığını taşıyan önsöz nitelikli yazısında, kitabı nasıl oluşturduğunu anlatmaktadır : “ Yıldırım’ı geçen sene Erkanı Harbiye Mektebinde bir konferans için icmalen hazırlamıştım. Bazı muhterem amirlerimin  ve refikamın arzu ve şevkleriyle nihayet bu kitab vücuda geldi. Yine bu tevecüh ile dir ki, bugün bir çok noksanlıklarına rağmen intişar ediyor.”

Bilindiği gibi, Yıldırım Ordu Grubu I. Dünya Savaşı sırasında  Osmanlı Devleti’nin Filistin-Suriye-Irak cephelerini savunmak için kurduğu ordu grubunun adıdır.

24 Haziran 1917  tarihinde Halep’te, Enver Paşa’nın başkanlığında Osmanlı ve Alman komutanlarının katılmasıyla (M.Kemâl Paşa dahil) yapılan toplantıda, General  Falkenhein’in komutanlığında “Yıldırım Ordular Grubu”  kurulması kararlaştırıldı. Bu yeni düzenleme Filistin-Suriye-Irak cephelerini, bünyesinde bir araya getirecekti.

Mustafa Kemal Paşa’nın 31 Ekim günü Adana’da devralmış olduğu Yıldırım Ordu Grubu Komutanlığının ömrü 7 kasım 1918 tarihine kadar, ancak 8 gün sürmüştür.

Dönemin cildi içinde yeralan kapakların arka kısmında, yalnızca fiyat bilgisi yer almaktadır ki, bu konudaki ifade de ilginç bir hali ortaya koymaktadır.

“ Fiyatı: eczası 155, mücelledisi, 160 kuruştur” denilmektedir ki, anlamamız gereken kitabın cüzler halinde ciltlenmemiş halde de satışının olduğu, bunun bedelinin,  bizim elimizdeki kitap gibi mücellidin elinde bir cild görmüş halinden  5 kuruş daha  ucuz olduğudur.

Comments


bottom of page