Umudumuz muhakkak birilerinin işine yarıyor olmasıdır. Öyle ya bunca araştırmamız boşuna değildir. Haydi diyelim kimsenin bir işine yaramadı. Benim de mi yarama dı? O kadar çok şeye tanık oldum ki? Zamanın bir vakti Mısır Kadısı olan bir alim kişi ki, oğluna Türkçe öğretmek için bile kitap yazmış bu gök kubbe altında. Bilmiyordum. Molla Salih’in kitabı, işte bu kitap.İlgilenene! Bu gün de 8 harika kitap daha ilave olundu.
ÖNDERLİK-MEMDUH OKAY
“ÖNDERLİK, İş Hayatında İdari, Askeri ve Siyasi sahalarda ideal Bir Önder Olmanın Esasları” açık adını taşıyan kitap, İzmir-Anadolu Matbaası tarafından 1952 yılında basılmış. Kitap, 11.6 x 16.6 cm boyutlarında, karton kapak ve 132 sayfadan oluşmaktadır.
Kitabın kapak grafiğinin kimin tarafından yapıldığına dair bir bilgi bulunmamaktadır. Zamanının fiyatı 175 Kuruş olarak arka kapağa yazılmıştır.
İç kapakta ön kapağın özelliklerini taşımaktadır. Yazar M.OKAY imzasıyla yayınlanan “Önsöz” metnimizin içine hem ilginç tespitleri hem de kısa oluşu sebebiyle tamamıyla alınmıştır. Bu yazıda ” Belki de şimdi siz, evvelemirde, bu kitabı niçin yazdığımı bilmek isteyeceksiniz. Ben bunu iki düşüncenin tesiri altında yazıyorum. Birincisi, bu mevzuda eğitim yapanlara kısmen muhtasar bir not temin edebilmek için. Filhakika, birçok talebe dostlarım beni bu hususta teşvik ettiler. Böylece onlara bu isteklerine temin etmiş olacağım. İkincisine gelince: Bugün bilhassa ileri memleketlerde, sosyal hayatın her kısmında, Psikolojik esaslarının tezahürlerini her yerde ve her vesile ile görmek mümkündür. O kadar ki, bir yabancının ilk hissettiği şey bu oluyor. Çünkü o, mağaza vitrinlerinden fiyat etiketlerine; tedris sisteminden siyasi nutuklara, hatta kışlalara kadar her yere girmiş, daha doğrusu sokulmuştur. İşte ben bu kitabımda, mümkün mertebe bütün bu hususları anlatmaya çalışacağım” denmektedir.
Toplam sekiz kısımdan oluşan kitap, çok sayıda ara başlıklar kullanılarak tanzim edilmiş bulunmaktadır. Kitabın arka kapağı ise, ” Bu kitapta okuyacağınız mevzulardan bazıları” başlığıyla ayrılmış ve burada 14 ara başlığa yer verilmiş bulunmaktadır. ( HC Koleksiyonu, 0704091)
:::::::::::::::::::::::
İKAMETGÂH İLMÜHABERLERİ VE DOĞRULUK KÂĞITLARI ÜZERİNDE BİR ARAŞTIRMA-PROF.DR. CEMAL MIHÇIOĞLU
“Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü Yayınları” tarafından Ankara Üniversitesi Basımevi’nde 1966 yılında basılan kitap, 10.6 x 19.0 cm boyutlarında, karton kapak ve 46 sayfadan oluşmaktadır.
Kapak grafiğinin kimin tarafından yapıldığına dair bir bilgi bulunmamaktadır. Zamanının fiyatı ise 2,5 TL olarak arka kapağa basılmış.
Kitap bir yüzü boş bırakılmış arka yüzüne ise Türkiye ve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü’nün adresinin yazıldığı bir ara kapak ile devam etmektedir. Ardından gelen İç kapak ise Ön kapağın tasarımını içermektedir.
Sayfa sıralanması yapılmış bir sayfalık “İçindekiler” sayfasından sonra, Yazar Cemal MIHÇIOĞLU’nun 2 sayfa tutan “Önsöz” yazısı yer almaktadır. Yazar bu yasında ” Yurttaşın idareyle doğrudan doğruya temasa geldiği noktalarda gereksiz ve karışık formaliteleri ortadan kaldırmak suretiyle idare-yurttaş ilişkilerine rahatlık ve ferahlık getirmek amacını güden bir (Kırtasiyecilikle Savaş) programı düzenleme ve yürütülmesi görevi Bakanlar Kurulu kararıyla Enstitümüze verilmiş bulunmaktadır” demektedir. Adının yanında ” Genel Müdür” sıfatı da yer aldığından aynı zamanda Enstitü’nün Genel Müdürlüğünü yaptığını öğrendiğimiz MIHÇIOĞLU, “Önsöz”ünü şöyle sürdürmektedir: ” Türk idaresinde bunlara ve benzeri anlamsız uygulamalara son verilmedikçe, idarenin çalışma yöntemlerine akıl ve mantık hâkim kılınmadıkça devletin yurttaşa güven telkin etmesi mümkün değildir. Aksi halde en parlak devlet teorileri, ne de en belagatli hitabet örnekleri ( Çirkin Devlet)i yurttaş gözünde güzelleştirmeye yetmeyecektir.
Toplam beş bölümden oluşan kitap, Doğruluk Kâğıtları ve İkametgâh İlmühaberlerinin yürürlükten kaldırılması konulu, Başbakanlıkça bütün kamu kuruluşlarına gönderilmesi teklif edilen “Genelge Taslağı” örneği ve ” mevzuatlarımızda yapılması gereken değişiklikler tasarısı”yla son bulmaktadır.( HC Koleksiyonu, 0704092)
:::::::::::::::::::::
MİMAR KOCA SİNAN-İBRAHİM HAKKI KONYALI
“Nihat TOPÇUBAŞI” tarafından yayınlanan kitap, İstanbul Ekspres Basımevinde 1948 yılında basılmıştır. “Örnek Sayı:2″ neşri ibaresini hem Ön kapak, hem de İç kapak üzerinde taşıyan kitap, 16.8 x 23.4 cm boyutlarında, karton kapak ve 168 sayfadan oluşmaktadır.
Kitabın, kapak deseninin kimin tarafından yapıldığına dair bir bilgi bulunmamaktadır. Zamanının fiyatı ise,5 Lira olarak arka kapağa yazılmış bulunmaktadır.
Ön kapakla benzer tasarımlar içermekle birlikte İç kapakta kitabın adı ” Mimar Koca Sinan, vakfiyeleri, hayır eserleri, hayatı, padişaha vekaleti, azaldık kağıdı, alım, satım hüccetleri” ibareleri de yer almaktadır.
Yazar İbrahim Hakkı KONYALI’nın adını taşıyan ve toplam 6 sayfa tutan “Önsöz”de, ” Bu kitabımızda mimar Koca Sinan’ın şimdiye kadar hiçbir yerde neşredilmeyen ve- bir vakfiyesi müstesna- şimdiye kadar hiç bilinmeyen vakfiyeleri ile itiknamesini( azaldık vasiyeti), kanuni Sultan Süleyman’ın ( vekili mulakı) sıfatile yaptığı satışların ve kendisinin padişahtan satın aldığı bir arsa ile torunundan ve gelininden aldığı bir evin hüccetlerini neşrediyoruz” denmektedir.
Toplam yedi bölümden oluşan kitap, çok sayıda ara başlık, resim ve alıntı belge sunumu ile devam etmektedir. Bölüm başlıklarına birer sayfa ayrılmış olup, kitabın sonunda sayfa sıralanması yapılmış ” İçindekiler” sütunu ve “Düzeltme Cetveli” yer almaktadır. Son sayfa ise, “İbrahim Hakkı Konyalının basılacak kitaplarının duyurusu için ayrılmış bulunmaktadır.
Kitap içinde çok sayıda dipnota yer verilmiş bulunmaktadır.( HC Koleksiyonu, 0704093)
::::::::::::::::::::::::
VİYANA MUHASARASINDAN SONRA AVUSTURYALILARA ESİR DÜŞEN OSMAN AĞA’NIN HATIRALARI-TEMİŞVARLI OSMAN AĞA
“Tanyeri Yayınları” tarafından İstanbul Nur-Gök Matbaası’nda1961 yılında basılan kitap, 11.6 x 16.8 cm boyutlarında, şömize ve renkli karton kapak ve 128 sayfadan oluşmaktadır.
Kitabın şömize kapak grafiği kadar asıl karton kapaktaki resmin kime ait olduğu hususunda bir bilgi bulunmamaktadır. Zamanın fiyatı ise, hem arka şömize hem de arka karton üzerine 250 kuruş olarak yazılmıştır.
Şömize kapağın bütün özelliklerini taşıyan İç kapakta da “Yeni Dile Çeviren” namıyla M. Şevki YAZMAN’ın adına yer verilmiştir. Ayrıca her iki kapakta da ” Aslı Britsh Museum’dadır” ibaresi bulunmaktadır.
İç kapağın arkası ile her iki arka kapağın üzerinde ayrıca Yayınevinin o devre kadar ilk kez şahit olunan hayvan figürlü amblemine yer verilmiş bulunmaktadır.
M.Şevki YAZMAN, yazdığı “Önsöz” de, ” kendi dilimizde bu zamanın en güzel hatıratını yazmış olan Temişvarlı Osman Ağa’nın bu kıymetli eseri mütehassıslarınca takdir olunarak Londrada’ki British Museum’a götürülürken bunu keşfeden Alman Bonn Üniversitesi bütün vesaik ve yerinde araştırmalarıyla tamamen doğruluğunu ve şahsiyetlerin hakiki olduğunu tesbitten sonra neşretmişlerdir” demektedir. Ayrıca bu yazıda “Almanca tercümenin ön sözünde Bonn Üniversitesinin ilim adamlarının tebarüz ettirdiği gibi bu tarihteki (Osmanlı) edebiyatımızın biricik autobiograph’sini ( hatırat) teşkil eden bu kitap” ibareleri de yer almaktadır.
Önsöz’den sonraki ilk sayfada, hatıratın Osmanlıca nüshasının bir örneği bulunmaktadır. Diğer üç sayfa ise, 1954 yılında Almanca tercümesi yapılan kitapta yer alan “Önsöz”e ayrılmıştır. Bu önsöz ifade tarzı itibariyle tarihi önem taşımaktadır.
Kitap toplam 38 ara başlık halinde hatıratların bir biri ardına anlatılmasıyla son bulmaktadır. Çevirmen M. Şevki YAZMAN tarafından düşülen 4 adet dip not bulunmaktadır. ( HC Koleksiyonu, 0704094)
::::::::::::::::::::
FATİH DEVRİ HATTATLARI VE HAT SANATI- EKREM HAKKI AYVERDİ
“İstanbul Fethi Derneği” tarafından İstanbul Matbaasında 1953 yılında basılan kitap, 17.1 x 24.7 cm boyutlarında, karton kapak üzerine şömize kapak ve 56 sayfadan oluşmaktadır.
İstanbul Fethi Derneği’nin 12 numaralı yayını olan kitabın şömize kapak deseninin “Mihri SÖZEL” tarafından yapıldığına dair resim üzerinde bir ibare bulunmaktadır. Aynı zamanda şömize kapağın Ankara, Güzel Sanatlar Matbaasında basıldığı anlaşılmaktadır. Zamanının fiyatı ise her iki arka kapak üzerine 200 Kuruş olarak basılıdır..
İç kapak, desensiz olan karton kapak özelliklerini taşımaktadır. ” Fatih Devri Hattatları ve Hat Sanatı Medhal” başlığını taşıyan ve yazarı tarafından kaleme alındığı tahmin olunan giriş yazısında, ” Risalemiz iki kısımdan mürekkep olacaktır. Birinci kısımda hattatlar ve eserleri şerhedilirken birbiri ile mukayese ve tahlil olunup hususiyetleri ve karakterleri arzedilmeye gayret olunacaktır. İkinci kısım, birincide şerh ve tahlil edilmiş olan eserlerin müşterek vasıflarını ve devrin yazı sanatının Osmanlı Türk güzel sanatlarında tuttuğu mevkii izah eden terkibi bir etüd olacaktır” denmektedir.
İki ana kısımdan oluşan kitapta Fatih Devrinin tesbit edilmiş toplam 33 hattatının eserlerinden örneklerle birlikte yazı tahlillerinde bulunulmaktadır.
Kitapta çok sayıda dipnot kullanılmış olup, bunların bir çoğu tarih,yer ve isim açıklamalarından oluşmaktadır. ( HC Koleksiyonu, 0704095)
:::::::::::::::::::
AHMET HAŞİM VE SEMBOLİZM-SUUT KEMAL YETKİN
“Cumhuriyet Halk Partisi Yayını” tarafından Ankara Recep Ulusoğlu Basımevi’nde 1938 yılında basılan kitap, 16.4 x 23.7 cm boyutlarında, karton kapak ve 16 sayfadan oluşmaktadır.
Cumhuriyet Halk Partisi Yayınlarının ” Konferanslar Seri-1″ in 20 numaralı yayını olan kitap, Ankara Halk Evi’nde 31 Mayıs 1938 tarihinde Suut Kemal YETKİN’in sunduğu bildirinin yayınlanmasından oluşmadır.
Kapak grafiği standart yayın grafiği olup ayrıca da kimin tarafından yapıldığına dair bir bilgi bulunmamaktadır. Zamanının fiyatı ise 10 Kuruş olarak arka kapağa basılmış.
İç kapak ise Ön kapağın tasarımını içermektedir.
Devam eden 2 sayfa, Seri’nin daha önce yayınlanmış 19 Kitabının adı, yazarı ( Konferans sahibi) bilgilerine ayrılmış olup, burada aynı zamanda Ankara ve İstanbul’da tedarik edilebilecek adresler de yer almakta buradadır.
Başlığı olmayan ve Şükrü KAYA tarafından yazılmış olan sayfada toplumun kültür hamuruyla yoğrulması gerektiğine yönelik bir yazı yer almaktadır.
Ankara Halk Evi adına yazılmış ancak yazarı belirtilmemiş yazıda ise ” İstanbul Üniversitesi ile Ankara fakülte ve yüksekokullarındaki doçent arkadaşlarımızdan kendi ihtisasları dâhilinde birer mevzu seçerek tayin edilecek zamanlarda konferanslar vermelerini CHP kendilerinden rica etmişti” denilmektedir. Devamında ise ” Bu konuşmalardan yalnız o günkü dinleyebilenleri değil, bütün Türk halkını ve gençliğini faydalandırmak için bunları birer broşür halinde basmayı muvafık bulduk “ibaresi yer almaktadır. ( HC Koleksiyonu, 0704096)
::::::::::::::::::::::::
ARKEOLOJİK TETKİKLERDE ÇÖMLEK SANATININ EHEMMİYETİ- FERİDUN KURT ANDOLSUN
“Cumhuriyet Halk Partisi Yayını” tarafından Ankara Recep Ulusoğlu Basımevi’nde 1938 yılında basılan kitap, 16.6 x 23.9 cm boyutlarında, karton kapak ve 20 sayfadan oluşmaktadır.
Cumhuriyet Halk Partisi Yayınlarının ” Konferanslar Seri-1″ in 26 numaralı yayını olan kitap, Ankara Halk Evi’nde 24 Mayıs 1938 tarihinde Feridun Kurt ANDOLSUN’un sunduğu bildirinin yayınlanmasından oluşmadır.
Kapak grafiği standart yayın grafiği olup ayrıca da kimin tarafından yapıldığına dair bir bilgi bulunmamaktadır. Zamanının fiyatı ise 10 Kuruş olarak arka kapağa basılmış.
İç kapak ise Ön kapağın tasarımını içermektedir.
Devam eden 2 sayfa, Seri’nin daha önce yayınlanmış 25 Kitabının adı, yazarı ( Konferans sahibi) bilgilerine ayrılmış olup, burada aynı zamanda Ankara ve İstanbul’da tedarik edilebilecek adresler de yer almakta buradadır.
Başlığı olmayan ve Şükrü KAYA tarafından yazılmış olan sayfada toplumun kültür hamuruyla yoğrulması gerektiğine yönelik bir yazı yer almaktadır.
Ankara Halk Evi adına yazılmış ancak yazarı belirtilmemiş yazıda ise ” İstanbul Üniversitesi ile Ankara fakülte ve yüksekokullarındaki doçent arkadaşlarımızdan kendi ihtisasları dâhilinde birer mevzu seçerek tayin edilecek zamanlarda konferanslar vermelerini CHP kendilerinden rica etmişti” denilmektedir. Devamında ise ” Bu konuşmalardan yalnız o günkü dinleyebilenleri değil, bütün Türk halkını ve gençliğini faydalandırmak için bunları birer broşür halinde basmayı muvafık bulduk “ibaresi yer almaktadır.
Kitabın ( konferansın) ilk cümlesi eserin ilginçliğini de ortaya koymaktadır: ” Bir memleketin veya herhangi bir kültür ve medeniyet çevresinin çömlek sanatı asarı, mana ve hüviyetleriyle anlaşıldıktan sonra, ahar bir tabir ile, bu zümre sanat tecelliyatının fikri ve hissi şahsiyeti bir defa tesbit edildikten sonra, artık müstakbelde yapacağımız bütün tetkik ve taharriyatın kıymetli anahtarını elimize geçirmiş bulunuruz”( HC Koleksiyonu, 0704097)
::::::::::::::::::::
İSTANBUL/ İSTANBUL’UN TARİHİ VE CAMİLERİ
“Türkiye Milli Talebe Federasyonu” tarafından Ankara Türkiye Ticaret Odaları, Sanayi Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği Matbaasında 1970 yılında basılan kitap, 16.1 x 23.1 cm boyutlarında, karton kapak ve 134 sayfadan oluşmaktadır.
Açık bir ibare bulunmamakla birlikte kitabın 9’uncu sayfasında Türkiye Milli Talebe Federasyonu Başkanı Ömer Barutçu’nun yazdığı ” Önsöz”e ithafen kitabın Federasyonu yayını olduğu tahmin olunmaktadır. Ömer Barutçu bu yazısında, ” Osmanlı İmparatorluğunun çöküşünden sonra, güzel İstanbul’un sembolü olan camiler, gereği gibi bakılıp, onarılmamış ve pek çoğu harabe şeklini almıştır. Nihayet; Türk medeniyetini dünyaya kabul ettiren nu muhteşem yapıtlar, 1950-1960 yılları arasında büyük bir titizlikle restore edilmiş ve böylece Türk Turizmine büyük ölçüde katkıda bulunulmuştur” demektedir.
Ayrıca “Önsöz”de isimlerine atıfta bulunan kişiler de bulunmaktadır. ” Bu kitabın meydana getirilmesinde kıymetli yardımlarını esirgemeyen, hazırlama ve basılmasında büyük hizmetleri geçen TMTF Turizm Rehberi, Sayın Lamia Köseoğlu ile Sayın Güner Şanal’a teşekkürü bir borç biliriz ifadeleri de bulunmaktadır.
Önsöz’den önceki sayfalarda sırasıyla, zamanın Gençlik ve Spor Bakanı İsmet Sezgin’in, Milli Eğitim Bakanı Prof. Orhan Oğuz ve Turizm ve Tanıtma Bakanı Necmettin Cevheri’nin fotoğraflı birer sayfaları yer almaktadır.
İstanbul tarihinden bahseden sayfalardan sonra toplam 60 caminin incelemesine yer veren kitabın son iki sayfası sıralaması yapılmış ” İçindekiler” sütununa ayrılmış bulunmaktadır. ( HC Koleksiyonu, 0704098)
:::::::::::::::::::::
EŞ-ŞÜZÜR-ÜZ-ZEHEBİYYE VEL-KITAİ’L-AHMEDİYYE FİL-LÜGAT-İT-TÜRKİYYE-MOLLA SALİH
“Türk Dil Kurumu” tarafından yayınlanan kitap, İstanbul Üçler Basımevinde 1949 yılında basılmıştır. “C.II.30″ ibaresini taşıyan seri içinde yayınlanan kitap, 16.2 x 23.5 cm boyutlarında, karton kapak ve 72 sayfadan oluşmaktadır.
Çevirmenliğini Besim ATALAY’ın yaptığı kitabın, kapak deseninin kimin tarafından yapıldığına dair bir bilgi bulunmamaktadır. Zamanının fiyatı ise, Değeri 1 Lira olarak arka kapağa yazılmış bulunmaktadır.
Ön kapakla benzer tasarımlar içeren İç kapaktan sonra Besim ATALAT tarafından yazılmış ” Önsöz” de, ” Bu kitap o devirde Mısırda kadı bulunan kitabın müellifin Araplara ve en ziyade Ahmed ismindeki oğluna Türkçe öğretmek için yazılmıştır” denmektedir. Önsöz’de ayrıca kitap hakkında geniş bir bilgi de verilerek, kitabın müellifi tanıtılmakta, kitabın yazılış şekli ve çevirmede tutulan yol hakkında açıklamalarda bulunulmaktadır.
Söz konusu kitabın İstanbul ve Mısırda yapılan orijinal baskılarının ilk iki sayfalarının yer aldığı numune sayfalardan sonra toplam 4 “kol” (rükün) da değerlendirilen kitabın son bölümü ise, “söz dizimi beyanında olan”, “Kitabın Sonu” bölümünden oluşmaktadır.
Kitabın son sayfası ise, Besim ATALAY’ın basılmış ve basılacak kitaplarının duyurusuna ayrılmış bulunmaktadır.
Kitapta çevirmen tarafından çok sayıda dip not yer verilmiştir. ( Haldun Cezayirlioğlu Koleksiyonu, 0704099)
Comments