Hasanoğlan Köy Enstitüsü Yemek Listesi
Dünyayı sarsan savaş yıllarının sonuna doğru gelinmekte artık.Yaklaşık 5 yıldır dünyaya kan kusturan karanlık yılların sonuna doğru. Akan bu kanın en büyük sorumluları tarih sahnesinden çekilmişler bile.Her müsebbinin gidişiyle savaş kıtaların kıyılarına kaymış, Avrupa henüz savaşa son vermiş. ABD başkanı Truman, Pasifik’teki savaşı bir an önce bitirebilmek için atom bombası kullanmaya karar verildiğini açıklar. 6 Ağustos 1945’de Hiroşima, 9 Ağustos 1945’de ise Nagasaki kentleri atom bombasıyla vurulur.
14 Ağustos 1945’te Japonya, kayıtsız şartsız teslim olmayı kabul etmiştir. Japonya’nın teslim belgesi ise 2 Eylül 1945’de USS Missouri savaş gemisinde imzalanır. Savaş bitmiştir. Kahır, yokluk, sefalet, felaket bitmiştir.
Köy Enstitüsü Efemeralarından güzel bir örnek
Bu imzanın üzerinden yaklaşık 2 ay geçer.Doğrusu ise topu topu 62 gün. Dünya diplomasisinin en hızlı çalıştığı günlerdir. Hasan-Âli Yücel, 4-20 Kasım 1945 tarihler arasında Londra’da toplanan ve 43 ülkenin katıldığı UNESCO toplantısında ülkemizi temsil eder. Yücel açılış gününde ( 4 Kasım 1945) yaptığı konuşmada,ulusal eğitimimizin temel ilkelerini şöyle açıklamıştır:
“a) Bütün dünya uluslarını tanımak, anlamak ve saymak,
b) Kapalı bir kültürde mahpus kalmayarak insanlığın ortak kültür kaynaklarına gitmek,
c) Yurttaşlar arasında ırk, din, dil, sınıf ayrılıklarım gözetmemek.”
Londra’dan çok uzak olmayan topraklarda başka bir kültür heyecanı dünyaya yeni bir ışık vermekte, ümit aşılamaktadır. Deutsches Operahaus ( Alman Opera Evi) 4 Kasım 1945 yıllında savaşdan sonra ilk defa bir opera galasını Berlin’de yapmaktadır. Çok büyük bir coşku ve heyecan yalnızca Berlin’i, yalnızca Almanyayı değil tüm kıtayı sarmaktadır. Geriye, güzel günlere dönmek mümkündür.
Londra’dan ve Berlin’den binlerce kilometre uzaklıkta bir ülkenin Başkentine çok yakın bir köydeki öğrenciler mi ne yapıyorlar?
Muhtemeldir ki, o çok sevdikleri Milli Eğitim Bakanlarının ne nerede olduklarını bilmekteler, ne de neler söylediklerini. Ama O’na güvenleri sonsuz, O’na saygıları bitmez. Biliyorlar ki, Yücel konuşursa, her yerde onları konuşur.
Berlindeki seslerin yankısı ise henüz işitilmemektedir.
4 Kasım 1945, Pazar
Ankara’nın çok yakın bir köyü; Hasanoğlan
Okul; Köy Enstitüsü
Köy Enstitüsü Resmi Belgeleri
O gün öğrencilerin sabah, öğle ve akşam yemeklerinde yedikleri yemek listeleri var elimizde.Hangi yemekleri yemişler, hangi malzemeden yapılmış bu yemekler?
Köy Enstitüleri efemerası içinde görülecek belgeler içinde bunları da bulmak mümkün oldu ilk kez.
Yemek Listesi, yazıyor 55 santim uzunluğundaki matbu kağıdın üzerinde. Hemen üstte altı noktalanmış bir başka başlık yeri ayrılmış. El ile doldurulmasına bırakılmış besbelli. Zaten farklı örneklerinde el yazsıyla oraya “ Hasanoğlan” yazılmış. Sağ köşe tarihe ayrılmış, ve elle doldurulmuş tarih: 4 .XI .1945
Matbu kağıd, kendi sıralamasına göre toplam 5 haneden oluşan bir taksime ayrılmış. Kahvaltı, Öğle Yemeği, Akşam Yemeği, Öğle Mevcudu ve Akşam Mevcudu olarak.
4 Kasım 1945 Pazar Günü, Hasanoğlan Köy Enstitüsünde, 104 yatılı talebe, 2 öğretmen 3 hizmetçi olamak üzere toplam 109 kişi var.
Bu 109 kişi, Sabah kahvaltısı olarak Un Çorbası, Öğle yemeği olarak Etli Pırasa ve Nohut, Akşam yemeği olarak da Etli Patates ve Z. Yağlı Fasulye yemişler. Toplam olarak 109 adet de ekmek tüketmişler. Önemli nottur ki bir ekmeğin gramı, 750 gram olarak belirtilmiş.
Evet, yıl 1945, 4 Kasım ; Londra ve Berlin dünyaya yeni umutlar ve ışıklar dağıtmaktadır. İnsanlara yeni modeller yaratmaktadır.
Yıl 1945, 4 Kasım, Türkiye Cumhuriyetinin Başkentine çok yakın bir köyde, Hasanoğlan’da 104 öğrenci ve onların hamileri yepyeni bir Memleket için düş kuruyorlar. Ses çıkarmaya, önder olmaya çalışıyorlar.
Söz konusu belgenin detayları aslında pek çoktur. O belgelerden günün bütün yemeklerinin hangi ve ne kadarlık malzeme ile yapıldığını gösteren erzak çıkış bilgilerini de edinmek mümkündür. Ya kömür? Ya sabun? Niçin bugünün sabun miktarının diğer günlere göre fazla olduğunu anlamak gerekir. Yazılmış zaten yanına “ 2.500 gramı hamamlara” diye.
Hasanoğlan Köy Enstitüsü, yepyeni bir memleket düşü kurdurdu insanlara. Umut verdi. Bu gün, çoğu aramızdan ayrılan öğrencileri o karavanalara boşuna kaşık sallamadı. O kaşıklar, Anadolu’da başka çocukların da yemek kaşığı oldu.