Bir kaç yıl önce başlayan serüvenin sonucu, sanki bir kalıcı esere doğru gider gözükmektedir. İbrahim Pertev Endüstri’nin hayatı ve onun hayatıyla özdeşleşmiş bulunan yayıncılığı üzerine araştırmalarım, umut verici gelişmeler içermektedir.
Ne var ki, bu konunun tüm kaynaklarına ulaşmak son derece sınırlı ve zaman zaman da imkansız bir hal alabilmektedir.Tüm çabalarımıza rağmen henüz, Endüstri Dergisinin ilk adı olan ve bu şekliyle Osmanlıca yayınlanmış Sanayi Dergilerine ulaşmış değiliz. Tek tük ulaşabildiklerimiz ise tahmin edersiniz ki, bulmacanın eksik parçalarını asla tamamlamamaktadır.
Ancak çabamız, bu çok değerli yayıncımız ve fikir adamımız İbrahim Pertev Endüstri için olabilecek kadar bilgi ve belgeyi biraraya toplamakla sınırlı olsa dahi devam edecektir.
Bu konuda elimizde bulunan bilgilerin bir kısmını sizlerle paylaşmak, niyetimizin de açığa çıkmasını sağlayacaktır:
YÜZÜNCÜ YILINDA BİR DERGİ VE
BİR ADAMIN ÇABALARI
MONOGRAFİ ÇALIŞMASI
“(SANAYİ)-ENDÜSTRİ DERGİSİ VE
İBRAHİM PERTEV ENDÜSTRİ”
PASAJLAR:
“İbrahim Pertev ENDÜSTRİ, öğrenim hayatı için 1912 yılında Kadıköy’de bir pansiyonda kalmaktadır. Aynı zamanda Paris Makine ve Elektrik Mühendis Mektebi’nin “ Muhabere” tarzındaki kurslarını takip ederek, sanayi tahsilini yükseltmeğe çalışmaktadır.
Bu esnada, İstanbul Haliç Tersaneleri ve Fabrikalarının işletilmesi ve modernleştirilmesi için İstanbul’a gelen bir İngiliz Firmasının çalışmalarına gönüllü olarak iştirak eder. Bunun karşılığında da Osmanlı Bahriye Nazırlığı tarafından gündelik olarak 1 Gümüş Mecidiye almaya hak kazanır. Bu paranın bekar bir öğrencinin ı haftalık giderini karşıladığını söyleyen İbrahim Pertev ENDÜSTRİ, gerek mali açıdan ve gerekse de teknik öğrenimi açısından bu dönemin hayatı için öneminden uzun uzadıya bahseder.”
“ İbrahim Pertev ENDÜSTRİ, Hicri 1329 yılında İstanbul Sanayi Mektebi son sınıf öğrencisidir. İlk risalesini aynı yıl, okulda “ Fen ve Sanat” adıyla basıp, arkadaşlarına dağıtır.Bu dergi 8 sayfa büyüklüğünde bir talebe mecmuası olarak yayınlanmıştır.
“ Fen ve Sanat” klişesi daha sonraki yıllarda, başka adlarla yayınlanacak dergilerinin hep altında alt başlık olarak kullanılacaktır.”
“ Okulunu bitirdiği yıl olan Hicri 1330 yılının 1 Mart günü de bir memleket dergisi olarak “Sanayi” adı ile dergisinin ilk imtiyazını alır”
“Sanayi Dergisi’nin ilk sayısı 17 Nisan 1330’da ( Miladi,1914) İstanbul’da yayınlanmıştır.”
“ İlk sayı 20 sayfadır”
“Derginin ilk çıktığı yıl olan 1914’te aynı zamanda İstanbul Tersane Fabrikaları, Mükeffel (küçük, bakımı üstlenilen) Çıraklar Okulu’nun Başöğretmenliğini üstlenir.”
“Toplam 6 yıl süren bu İşçi Çıraklar Okulu Başöğretmenliği esnasında yaşadıkları ve hayalleri, onun ülkenin sanayi sorununa eğilmesi gerektiği bilincini uyandırır”
“ 1 Haziran 1330 Tarihinde yapılan İstanbul Mekteb-i Sanayi Mezunin Cemiyeti Genel Kurulunda, İbrahim Pertev Bey, Cemiyet İdare Azalığına seçilir”
“Sanayi ve bilahare Endüstri Dergileri aylık dergiler olup ve her ayın sonlarında çıkmayı taahhüt etmiş iken, Ocak 1948 sayısından itibaren her ayın 15’inde çıkmaya başlamıştır”.
“İbrahim Pertev ENDÜSTRİ, Türk Ocağı’nda arkadaşları Ahmet Emin, Agah Orhan, Mustafa Nafi ve bir kaç kişi daha , Ocak’ın “ Sanayi Grubu” nu teşkil ederler ve yeni çıkmağa başlayan Sanayi Mecmuası’nın tartışmalarını yaparlar.”
“ Türk Ocağı tarafından düzenlenen ve 8 Teşrinievvel 1335 Perşembe günü açılan İlk Türk Sanayi Sergisi’nin çalışmalarında katkıları vardır.”
İbrahim Pertev ENDÜSTRİ’nin hayatının ve yayıncılığının incelenmesi konusundaki araştırma çalışmalarımız buna benzer pek çok ayrıntıyı ortaya koyacaktır. Umarım bu ayrıntılar, bir çok bilinmeyen tarihi gerçekleri de gün yüzüne çıkarmış olacaktır.
コメント